Φορτισμένοι με μια σκοτεινή, υπνωτική και αινιγματική ένταση, οι Ξεριζωμένοι ισορροπούν ανάμεσα στην πραγματικότητα και τη φαντασία, στο παρελθόν και το παρόν, στη ζωή και τον θάνατο. Μα τη στιγμή ακριβώς που οι πρωταγωνιστές ετοιμάζονται να βγούν από τους ίσκιους και να σταθούν για λίγο στο φώς, ο συγγραφέας τους αφήνει και πάλι να κυλήσουν στο σκοτάδι - αυτή τη φορά, οριστικά.
Ξεριζωμένη φαντάζει όμως και η μορφή του αφηγητή, που –περιπλανώμενος και ο ίδιος- συντροφεύει τους ήρωες στην προπολεμική γερμανική ύπαιθρο, στα πολυτελή θέρετρα της παλιάς Ευρώπης, στα δαιδαλώδη σοκάκια της Κωνσταντινούπολης και στα γερασμένα μνημεία της Ιερουσαλήμ, σαλπάρει μαζί τους για την Αμερική, και επιστρέφει –μαζί τους πάντα- στον μεταπολεμικό κόσμο των γκρίζων τοπίων, των κατεστραμμένων πόλεων, των τολμηρών εξομολογήσεων, των διαλυμένων σχέσεων και των χαμένων ονείρων, κουβαλώντας τις μνήμες των πρωταγωνιστών, προσωπικά ημερολόγια, φωτογραφίες και κάθε λογής ντοκουμέντα και αντικείμενα.
Κρίσεις
«Οι ξεριζωμένοι του W. G. Sebald είναι το πιο εκπληκτικό, το πιο συναρπαστικό βιβλίο που διάβασα φέτος… εδώ και πολλά χρόνια στην πραγματικότητα. Δεν μοιάζει με τίποτε απ' όσα έχω διαβάσει… ένα βιβλίο που δεν επιδέχεται ταξινόμηση: αυτοβιογραφία, μυθιστόρημα και ιστορικό χρονικό μαζί. Μυθιστορηματικό δοκίμιο, ίσως; Ούτε κι αυτή η ετικέτα δεν δικαιώνει το ουσιαστικά αγέννητο ακόμα συγγραφικό είδος στο οποίο ανήκει το αριστούργημα του W. G. Sebald. Πρόκειται για ένα έργο βασανιστικής νηφαλιότητας και θέρμης, που με μια μαγική και εύστοχη παρατηρητικότητα, εξιστορεί την περιπλάνηση του αφηγητή για την ανακάλυψη της αλήθειας γύρω από τέσσερις ζωές – τέσσερις ανθρώπους που εγκατέλειψαν τη Γερμανία σε διαφορετικές στιγμές του αιώνα. Δεν γνωρίζω κανένα άλλο βιβλίο που να αποδίδει τόσο εύστοχα την πολυσύνθετη μοίρα που συνοδεύει την ιδιότητα να είσαι Ευρωπαίος στο τέλος του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Γνωρίζω αρκετά βιβλία που έχουν γραφτεί στην εποχή μας, αλλά αυτό εδώ φαντάζει ανυπέρβλητο».
SUZAN SONTAG, The London Times Literary Supplement
«Ένα από εκείνα τα βιβλία που είναι τόσο συγκλονιστικά, ώστε η μελαγχολία τους αποπνέει, κατά παράδοξο τρόπο, μια ζωντάνια σε αντίθεση με την περιρρέουσα ατμόσφαιρα».
A. S. BYATT
«Όπως και στο έργο του Primo Levi, οι διαστάσεις της τραγωδίας υποβόσκουν, και οι απλές λεπτομέρειες –η κάτοψη μιας σχολικής τάξης, ένα ταξίδι σε χιονοδρομικό κέντρο το 1939, μια καρτ-ποστάλ από το Μόντε Κάρλο- αποκτούν ξεχωριστό χαρακτήρα».
The New Yorker
«Πως θα φαίνονταν Οι Ξεριζωμένοι σε έναν αναγνώστη, στον οποίο οι εκδότες δεν θα είχαν πεί ότι πρόκειται για λογοτεχνικό υβρίδιο; Θα του φαίνονταν επινοημένοι ή πραγματικοί; Στο καλογραμμένο και συγκλονιστικό του βιβλίο ο W. G. Sebald φέρνει τον αναγνώστη αντιμέτωπο με αυτό το ερώτημα. Το νήμα της άρρηκτης πλοκής διατρέχει κάθε σελίδα: είναι αδύνατον να διακρίνει κανείς τα όρια ανάμεσα στη ζωή και τη φαντασία».
The Observer, Λονδίνο
«Η αφήγηση του Sebald ανήκει στα πιο αριστουργηματικά και συγκλονιστικά επιτεύγματα της σύγχρονης γερμανικής λογοτεχνίας».
Rheinischer Merkur Βιογραφικά στοιχεία
Ο W. G. Sebald γεννήθηκε στις 18 Μαΐου του 1944 στο Βέρταχ του Άλλγκοϋ, στη νοτιοδυτική Βαυαρία. Ο πατέρας του υπηρέτησε στον χιτλερικό στρατό, διετέλεσε υπό γαλλική αιχμαλωσία, ενώ στη δεύτερη δεκαετία του '50 κατατάχτηκε στις γερμανικές ένοπλες δυνάμεις απ' όπου αποστρατεύτηκε το 1971 με τον βαθμό του συνταγματάρχη.
Το 1948 η οικογένεια μετακόμισε στην κοντινή κωμόπολη Ζόντχοφεν. Αποφοιτώντας από το Γυμνάσιο του Όμπερσντορφ, το 1963, ο νεαρός Μάξ –όπως προτιμούσε να τον φωνάζουν– σπούδασε Γερμανική Φιλολογία στο Φράιμπουργκ. Τις σπουδές του τις ολοκλήρωσε ωστόσο στο Πανεπιστήμιο της πόλης Φριμπούρ, στη γαλλόφωνη Ελβετία, και στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, απ' όπου αποφοίτησε το 1968 με τη διπλωματική του πάνω στο έργο του Carl Sternheim (1878-1942), με τίτλο Κριτής και θύμα της εποχής του Κάιζερ Βίλχελμ Β΄. Από το 1966 έως το 1968 υπήρξε επιμελητής στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, δραστηριότητα την οποία διέκοψε προσωρινά για έναν χρόνο, όταν αποδέχτηκε την πρόταση να διδάξει Γερμανικά σε ιδιωτικό οικοτροφείο του Ζάντ Γκάλλεν της Ελβετίας. Από το 1970 εγκαταστάθηκε στο Νόριτς της Ανατολικής Αγγλίας, όπου δίδασκε σύγχρονη γερμανική λογοτεχνία στο εκεί Πανεπιστήμιο. Το 1973 κατέθεσε τη διδακτορική του διατριβή πάνω στον Alfred Doblin (1878-1957), με τίτλο Ο μύθος της καταστροφής στο έργο του Ντέμπλιν. Την περίοδο 1976-77 υπήρξε συνεργάτης του Ινστιτούτου Γκαίτε στο Μόναχο, ενώ στη συνέχεια επέστρεψε στα καθήκοντα του υφηγητή, στο Νόριτς. Το 1986, με την εργασία του Η περιγραφή της καταστροφής: Η αυστριακή λογοτεχνία από τον Στίφτερ στον Χάντκε, αναγορεύτηκε καθηγητής του Πανεπιστημίου του Αμβούργου. Το 1988 ανέλαβε την έδρα Ευρωπαϊκής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο της Ανατολικής Αγγλίας, ενώ το 1989 ίδρυσε το Βρετανικό Κέντρο Λογοτεχνικής Μετάφρασης. Ο πολυβραβευμένος συγγραφέας βρήκε τραγικό θάνατο στις 14 Δεκεμβρίου 2001, όταν το αυτοκίνητο που οδηγούσε συγκρούστηκε με φορτηγό.
Ήδη προτού γίνει γνωστός στο γερμανικό αναγνωστικό κοινό, το λογοτεχνικό του έργο είχε αποκτήσει τεράστια απήχηση στις ΗΠΑ, την Αγγλία και τη Γαλλία, ενώ αξιόλογο υπήρξε και το κριτικό του έργο πάνω στην αυστριακή και την ελβετική λογοτεχνία καθώς και πάνω στο σύγχρονο γερμανικό θέατρο.
Τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε όλες σχεδόν τις ευρωπαϊκές γλώσσες, ενώ ο ίδιος έχει τιμηθεί με το λογοτεχνικό βραβείο του Βερολίνου (1994) και της Βρέμης (2002), το βραβείο Heinrich Boll (1997), το βραβείο Henrich Heine (2000), κ.ά. Επίσης υπήρξε υποψήφιος για το Ευρωπαϊκό Αριστείο Λογοτεχνίας (1996).
Τα σημαντικότερα έργα του είναι : Ν ach der Natur (1988), Οι ξεριζωμένοι (Die Ausgewanderten, 1992), Οι δακτύλιοι του Κρόνου (Die Ringe des Saturn, 1998), Austerlitz (2001), Campo Santo (2003), κ.ά. |
