<% Latr = Request.QueryString("Latr") %>
 
Επικοινωνία



Δημήτρης Καλοκύρης

Χρυσόσκονη στα γένια του Μαγγελάνου - Εισαγωγή στον Νίκο Καββαδία

Παρουσίαση

Η μελέτη αυτή του Δημήτρη Καλοκύρη, που επανεκδίδεται εννιά χρόνια μετά την πρώτη της έκδοση στον Ερμή, αποτελεί μια περιδιάβαση στη ζωή και το έργο του Νίκου Καββαδία. Μπορεί να διαβαστεί και ως εισαγωγή στον Καββαδία από τον αδαή αναγνώστη και ως ερμηνευτική πρόταση του έργου του από τον μυημένο ή εντέλει ως λογοτέχνημα για τον ποιητή. Εμπλέκονται εδώ και διαλέγονται βιογραφικά στοιχεία, αποσπάσματα από το έργο του Νίκου Καββαδία, παραθέματα ακαδημαϊκών ή μη μελετητών του, μαρτυρίες, κάπου-κάπου ιστορικές αναφορές, συγκριτικές αναφορές στη λογοτεχνική κίνηση, ελληνική και ευρωπαϊκή, όταν τα πράγματα το απαιτούν, και με τον τρόπο αυτό φανερώνεται έξαφνα μπροστά σου η φυσιογνωμία του ποιητή, σχεδόν μυθιστορηματική.
Ιδού πώς ο ίδιος ο Καλοκύρης περιγράφει το κείμενό του: "Ψήγματα, σαν "χρυσόσκονη στα γένια του Μαγγελάνου", της μορφής ενός συγγραφέα που ελάχιστα γνώρισα, αλλά που κάποτε επιμελώς αποστήθισα· παραθέματα άλλων συνδυασμένα χαλαρά και κάποιες σκέψεις διαζευκτικές εδώ κι εκεί. Ναυάγια συνειρμών; Ναυσιπλοΐα εν ου παικτοίς; Τρικυμία εν κρανίω; Αποφασίστε."
Απόσπασμα

Λένε πως όταν ο Ιούλιος Βερν γνώρισε τον Αλέξανδρο Δουμά (πατέρα), αποφάσισε: "Ό,τι κάνει αυτός με την Ιστορία θα κάνω εγώ με τη Γεωγραφία."
Κάπως ανάλογα αντιμετώπισε και ο Νίκος Καββαδίας τη γενιά του: Ό,τι έκαναν εκείνοι με τη Ρωμιοσύνη έκανε αυτός με τη θάλασσα. […]
Ο Καββαδίας, έτσι κι αλλιώς δεν αποπειράθηκε να καταγράψει πουθενά ναυτική (ή πολιτική) ηθογραφία, ούτε να περιγράψει βάσανα και καημούς. Το ταξίδι στο έργο του είναι το αυτονόητο -και τελικά αναμενόμενο- σκηνικό. Το πλοίο είναι το ονειρώδες αφροδίσιο σώμα, το νερό η πλήρης ερωτική φαντασίωση. Η δράση είναι μια ασύνδετη, χαλαρή διαδοχή λεκτικών εικόνων με ελαστικό ιστό, οι οποίες διαμόρφωσαν έναν "ναυτικό" αφηγητή, που καταγράφει την Ποιητική του με θαλασσί μελάνι. […] Είναι ο ποιητής που διερμήνευσε στα καθ' ημάς αστικά τον ορισμό του Κόλεριτζ για τη θάλασσα: "Νερό, νερό παντού. / Ούτε σταγόνα για να πιεις."


Βιογραφικά στοιχεία

Ο Δημήτρης Καλοκύρης γεννήθηκε το 1948 στο αχανές Ρέθυμνο. Σπούδασε Νεοελληνική Φιλολογία στη Θεσσαλονίκη, όπου ίδρυσε το περιοδικό Τραμ, καθώς και τις ομώνυμες εκδόσεις λογοτεχνίας και τέχνης (1971-78). Στην Αθήνα εξέδωσε το λογοτεχνικό και καλλιτεχνικό περιοδικό Χάρτης (1982-87). Διετέλεσε διευθυντής συντάξεως και καλλιτεχνικός διευθυντής του πολιτιστικού περιοδικού Το Τέταρτο (1985-87). Έχει κάνει εκθέσεις κολάζ και εικονογράφησε βιβλία για παιδιά. Τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος δύο φορές, το 1996 για το φαντασμαγορικό του σύγγραμμα Η ανακάλυψη της Ομηρικής (εκδ. Ύψιλον, 1995), και το 2002 για το βιβλίο του Το Μουσείο των Αριθμών (εκδ. Άγρα, 2000).
Έχουν εκδοθεί τα έργα του:
Ηλιάδες κοντά στη θάλασσα (ποίηση), Θεσσαλονίκη 1967
Το απόγευμα (ποίηση), Θεσσαλονίκη 1969
Το πουλί και άλλα άγρια θηρία (ποίηση), Τραμ 1972
Το νόμισμα ή η παραβολή του φεγγαριού (ποίηση), Τραμ 1973
Τα φανταστικά φουγάρα (ποίηση), Τραμ 1977, Γνώση 1980, Ύψιλον 1992
Το μετέωρο σώμα (ποίηση), Ύψιλον 1980, 1985, 1994
Λογοτεχνία και φωτογραφία (ανθολογία), Φωτογραφία 1980, 1993
Η προκυμαία (ποίηση), Ύψιλον 1984, 1993
Ο κακός αέρας (ποίηση), Ύψιλον 1998, 1992
Χρώματα του υγρού ζώου (ποίηση), Ύψιλον 1990
Ποικίλη ιστορία (πεζοδρόμια), Ύψιλον 1991, 1992
Μπεθ/ Ένα αρχείο για τον Μπόρχες, Ύψιλον 1992
Φωτορομάντζο (επιχειρήματα), Ύψιλον 1993
Η ανακάλυψη της Αμερικής και άλλες φαντασμαγορίες (διηγήσεις), Ύψιλον 1995
Νεοελληνικά λογοτεχνικά περιοδικά (από την Παλιγγενεσία στον Παλιμπαιδισμό), Ύψιλον 1995
Χρυσόσκονη στα γένια του Μαγγελάνου - Ν. Καββαδίας (μελέτη), Ερμής 1995, Άγρα 2004
Επέκινα (ένα μετα-βιβλίο;), Φωτογράφος 1996
Η αργοναυτικη εκστρατεία (διηγήματα), Κέδρος 1996
Ο νικήσαντας τον Άδη (αφιέρωμα της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας στον Οδυσσέα Ελύτη), Θεσσαλονίκη 1997
Τα ελιξήρια της φωνής τους (νουβέλ-βαγκ), Ύψιλον 1998
Ελληνικά (κείμενα σε ελλαδικές φωτογραφίες με παράλληλη αγγλική μετάφραση του Ντέιβιντ Κόννολυ), Αντωνιάδης-Ροδόπουλος 1999
Πλώρη στον Εωσφόρο, Νεφέλη 2000
Το Μουσείο των αριθμών, Άγρα 2000.
Έχει επίσης μεταφράσει Ζακ Πρεβέρ, Λουκιανό, Χόρχε Λούις Μπόρχες και Αδόλφο Μπιόι Κασάρες, Φεδερίκο Γκαρσία Λόρκα, και έχει γράψει για παιδιά Το Όνειρο του Ορέστη (Εστία 1991), Φραντς Κάφκα (Η Γέφυρα, ανθολογία, Ύψιλον 1992) και Βασίλειος Διγενής Ακρίτας (κείμενα και εικόνες, με την Ελένη Καλοκύρη, Κέδρος 1994).


Πίσω